Tiêu đỏ Vĩnh Linh là loại tiêu đặc biệt được sản xuất tại vùng đất đỏ bazan phía bắc của tỉnh Quảng Trị, nổi tiếng với hương vị và chất lượng tuyệt vời.
Bạn có biết hạt tiêu đỏ?
Tiêu đỏ là loại tiêu chín đỏ, khi mới thu hoạch, tiêu chín có màu đỏ nhưng sau khi sấy khô, màu đỏ chuyển sang màu đen với ánh đỏ. Dù khó phân biệt tiêu đen và tiêu đỏ bằng mắt thường, nhưng khi ngửi mùi, người ta có thể dễ dàng nhận biết được. Tiêu đỏ có hương thơm đặc trưng và vị cay dịu hơn so với tiêu đen do được thu hoạch khi hạt đã chín với nồng độ tinh dầu cao.
Giới thiệu về hạt tiêu đỏ hữu cơ Vĩnh Linh
Vĩnh Linh, một huyện ven biển nằm ở phía bắc tỉnh Quảng Trị, được thiên nhiên ưu ái để phát triển cây hồ tiêu. Với diện tích đất bazan rộng lớn và chất đất màu mỡ, địa phương đã phát triển thành công một khu vực chuyên canh hồ tiêu với diện tích gần 1.400 ha, chiếm một nửa tổng diện tích canh tác hồ tiêu trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.
Đặc biệt, giống tiêu Vĩnh Linh đã được Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam đánh giá là một trong 5 giống tiêu có chất lượng hàng đầu tại Việt Nam.
Hành trình phát triển của hạt tiêu Quảng Trị
Lịch sử hình thành và mục tiêu của sản phẩm
Cây hồ tiêu đã được giới thiệu vào vùng đất Quảng Trị bởi người Pháp vào cuối thế kỷ 19 và tiếp tục phát triển từ năm 1940 đến thời điểm hiện tại. Mặc dù về mặt năng suất và sản lượng, Quảng Trị không có lợi thế trong việc trồng cây hồ tiêu, tuy nhiên, giá trị đặc biệt của hạt tiêu Quảng Trị đã được chứng minh qua thời gian. Các tài liệu đầu thế kỷ 20 đã ghi nhận rằng hạt tiêu Quảng Trị đã được xuất khẩu sang các nước như Pháp, Singapore, Hồng Kông…
Quảng Trị là vùng đất có điều kiệnu tự nhiên khắc nghiệt, do đó năng suất của hạt tiêu Quảng Trị chỉ bằng khoảng 50% năng suất của các vùng tiêu khác trên cả nước. ẶMc dù vậy, chất lượng của tiêu Quảng Trị được đánh giá rất cao, rất được yêu thích ở thị trường nội địa lẫn quốc tế, nhiều thương lái nước ngoài gọi tiêu Quảng Trị là “vàng đen”.
Trong nỗ lực đa dạng hoá và nâng cao chất lượng sản phẩm, phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Vĩnh Linh phối hợp với HTX Sản xuất kinh doanh hồ tiêu Vĩnh Linh (HTX) triển khai dự án sản xuất tiêu đỏ hữu cơ trên diện tích 23,6 ha. Sản phẩm đạt thành công và được công nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao cấp tỉnh.
Mục tiêu của sản phẩm hạt tiêu đỏ Vĩnh Linh không chỉ dừng lại ở thị trường nội địa mà phải từng bước vươn ra biển lớn, đưa sản phẩm đến với khách hàng nước ngoài.
Để đạt mục tiêu lớn này, huyện Vĩnh Linh đã xác định rằng việc duy trì và nâng cao chất lượng sản xuất là rất quan trọng. Bước đầu, việc canh tác hiệu quả trên diện tích 23,6 ha từ dự án “sản xuất tiêu hữu cơ” đã diễn ra thành công. Để tiếp tục phát triển, địa phương đang tập trung mở rộng quy mô lên 50 ha, với mục tiêu sản xuất khoảng 10 tấn sản phẩm đạt chuẩn quốc tế và kỳ vọng đến năm 2025 sẽ phát triển đến 200-300 ha.
Các thành công và giải thưởng đã đạt được
Chứng nhận sản phẩm được bảo hộ chỉ dẫn địa lý.
Trong năm 2018 tiêu Quảng Trị đã được Cục Sở Hữu Trí Tuệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ ra quyết định số 3875/QĐ – SHTT, ngày 28/10/2014 cấp giấy chứng nhận sản phẩm được bảo hộ chỉ dẫn địa lý.
Lợi ích của sản phẩm được bảo hộ chỉ dẫn địa lý
Sản phẩm được bảo hộ là sản phẩm có danh tiếng, chất lượng hoặc đặc tính đặc biệt nhờ yếu tố địa lý, giúp nổi bật và có giá trị cao hơn trên thị trường. Ngoài ra, việc áp dụng bảo hộ này còn ngăn chặn hàng giả hoặc hàng kém chất lượng, bảo vệ giá trị và danh tiếng của sản phẩm, đồng thời tạo lòng tin cho người tiêu dùng về chất lượng và nguồn gốc của sản phẩm.
Vùng trồng tiêu đạt tiêu chuẩn hữu cơ
Ngày 01/9/2020, HTX đã được tổ chức chứng nhận IQC ra quyết định số 2323/QĐCN-IQC-NNHC công nhận vùng trồng tiêu với diện tích 23,67ha đạt tiêu chuẩn hữu cơ.
Cúp bạc vì sức khoẻ cộng đồng
Tháng 11/2022, trong buổi lễ tôn vinh các điển hình tiên tiến phát triển nông nghiệp hữu cơ toàn quốc lần thứ II, tiêu Vĩnh Linh đạt cúp bạc cho sản phẩm vì sức khoẻ cộng đồng.
Đạt chứng nhận OCOP 4 sao
Đặc điểm nổi bật của hạt tiêu đỏ Vĩnh Linh
Hạt tiêu đỏ Vĩnh Linh có một hương vị đặc biệt, mang vị cay dịu có chút ngọt nhẹ. Vì thu hoạch khi hạt đã chín với nồng độ tinh dầu cao nên hạt tiêu đỏ có mùi thơm và ngon hơn so với tiêu đen, tuy nhiên lại ít cay hơn.
Thường được sử dụng nguyên hạt, hạt tiêu đỏ thích hợp cho các món ăn yêu cầu hương vị tiêu đậm đà nhưng không quá cay, hoặc được dùng để trang trí thêm sắc màu cho các món ăn.
Hạt tiêu đỏ Vĩnh Linh được chế biến như thế nào
Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Vĩnh Linh cùng với HTX đã hỗ trợ và hướng dẫn người trồng tiêu xây dựng các vườn tiêu tiêu chuẩn, tập huấn kỹ thuật cho tất cả các hộ tham gia trồng và chăm sóc hồ tiêu theo quy trình chất lượng cao.
Đồng thời, họ cũng tập trung vào việc kiểm soát chất lượng từ đầu vào cho quá trình sản xuất, thực hiện quy trình trồng và chăm sóc theo phương pháp hữu cơ, sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt để đảm bảo an toàn thực phẩm cho sản phẩm cuối cùng.
Quá trình chế biến tiêu tại nhà xưởng của HTX đã được thực hiện một cách cẩn thận và tập trung, sử dụng công nghệ tiên tiến. Đặc biệt, quá trình này sử dụng nhiều loại máy móc hiện đại như máy sấy hồng ngoại, máy tách màu, máy hút chân không và màng cán SEAL. Quá trình sản xuất được ghi chép chi tiết trong sổ nhật ký từ lựa chọn nguyên liệu, chế biến, đến việc bảo quản sản phẩm cuối cùng.
Quá trình bắt đầu bằng việc lựa chọn hạt tiêu chín đỏ, vỏ căng mẩy, không nhăn nheo và có màu đỏ sáng. Sau khi rửa sạch, hạt tiêu được để ráo và đưa vào máy sấy hồng ngoại với nhiệt độ và thời gian điều chỉnh để đảm bảo độ ẩm trong khoảng từ 9-11%.
Tiếp theo, hạt tiêu được làm nguội và đưa qua máy phân loại sàng lọc để loại bỏ các tạp chất không mong muốn. Cuối cùng, sản phẩm được đóng gói với đầy đủ thông tin về nguồn gốc và truy xuất được đảm bảo. Tất cả các công đoạn đều tuân thủ quy trình và tiêu chuẩn Quốc tế, đảm bảo chất lượng và an toàn cho người tiêu dùng.